شرایط عدم تعلق مهریه به زن
با توجه به افزایش نرخ طلاق در کشور، بسیاری از زوجین به دنبال وکیلان حرفه‌ای در زمینه حقوق خانواده هستند، به ویژه وکلا که در زمینه مهریه زن ماهر و مشاور حساس باشند. هرچند که مهریه به عنوان حق مشروع زن محسوب می‌شود و باید به او تعلق گیرد، اما در برخی موارد، این امر به دلایل مختلف قابل اجرا نمی‌باشد و ممکن است به زن هیچگونه مهریه‌ای تعلق نگیرد.
شرایطی که باعث عدم تعلیق مهریه به زن می‌شوند عبارتند از:
- عدم توافق در قرارداد ازدواج: در برخی موارد، زوجین از قبل از ازدواج ممکن است در خصوص مهریه توافق نکرده یا توافقی ناکامل انجام داده باشند. این موضوع می‌تواند منجر به عدم تعلیق مهریه یا ناتوانی در اجرای آن شود.
- عدم انجام تعهدات زناشویی: اگر زن در جریان زندگی ازدواجی خود تعهدات خود را نقض کند، ممکن است باعث شود که مهریه به او تعلق نگیرد. به عنوان مثال، در صورتی که زن به تعهدات خود در زمینه مراقبت از خانه و فرزندان عمدتاً عدم انجام دهد، ممکن است مهریه به صورت کامل یا جزئی به او تعلق نگیرد.
- خیانت زناشویی: اگر زن به خیانت زناشویی پرداخته و این موضوع توسط شوهر اثبات شود، ممکن است به او هیچ مهریه‌ای تعلق نگیرد. در بسیاری از حالات، خیانت زناشویی به عنوان یک انحراف از تعهدات ازدواجی در نظر گرفته می‌شود.
- عدم توانایی مالی شوهر: اگر شوهر ناتوان در پرداخت مهریه باشد و دلایل موجهی برای عدم توانایی مالی او وجود داشته باشد، ممکن است مهریه به زن تعلق نگیرد یا به صورت جزئی پرداخت شود.
- توافق در دعاوی طلاق: در صورتی که زوجین در قبال یکدیگر ادعاها و دعاوی طلاق توافق کرده باشند، ممکن است این توافق عوارضی بر مهریه داشته باشد و به زن تعلق نگیرد.
توجه به این نکات و مشاوره با وکیلان متخصص حقوق خانواده می‌تواند زوجین را در درک بهتری از شرایط حقوقی مهریه و حقوق زناشویی کمک کند و در صورت نیاز، به دفاع از حقوق آن‌ها در دادگاه کمک نماید.
استثنائات مهریه
طبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، مهریه زن به عنوان حق او محسوب می‌شود و از زمان بستن عقد نکاح، زن به عنوان مالک مهریه خود شناخته می‌شود. اگر مرد مهریه را پرداخت نکند، به عنوان بدهکار به همسر خود محسوب می‌شود. اما، برخی شرایط و استثنائات وجود دارد که باعث می‌شود مهریه زن قطع شود و به وی تعلق نگیرد. در زیر توضیحاتی در این خصوص آورده شده است:
- توافق نامه: اگر زوجین در توافق نامه ازدواج، مفادی در خصوص مهریه تعیین کرده باشند که به موجب آن مهریه به زن تعلق نگیرد یا به شرایط خاصی بستگی داشته باشد، در این صورت باید بر اساس توافق نامه عمل شود.
- اختلافات جدی: اگر اختلافات جدی و اشکالات برانگیزی بین زن و مرد به وجود آید و به اجماع دادگاه یا با توافق زوجین، مهریه به دلیل این اختلافات قطع شود، دادگاه ممکن است تصمیم به قطع مهریه بگیرد.
- اعلام رضایت زن: اگر خود زن توافق کند و اعلام کند که تمایل به دریافت مهریه ندارد و می‌خواهد از حق خود صرف نظر کند، ممکن است مهریه به او تعلق نگیرد.
- خیانت زناشویی: در صورتی که زن به خیانت زناشویی پرداخته و این موضوع توسط مرد اثبات شود، ممکن است مهریه به زن داده نشود.
- ناتوانی مالی مرد: اگر مرد ناتوان در پرداخت مهریه باشد و دلایل موجهی برای عدم توانایی او وجود داشته باشد، ممکن است دادگاه تصمیم به قطع مهریه بگیرد.
تا زمانی که هیچ یک از این شرایط و استثنائات محقق نشده باشد، مهریه به عنوان حق مشروع زن به او تعلق دارد و مرد موظف به پرداخت آن است.
شرایط عدم دریافت کامل مهریه به زن چیست؟
شرایطی که به طور کامل ممکن است باعث عدم دریافت زن مهریه به صورت کامل شوند، در ادامه توضیح داده شده‌اند:
- نزدیکی نکردن و طلاق: اگر مرد با همسر خود نزدیکی نکند و بخواهد زن خود را طلاق دهد، بر اساس برخی حقوقی، ممکن است نیاز باشد که نصف مهریه زن را پرداخت کند. در این حالت، اگر طلاق صورت نگیرد و رابطه جنسی نیز وجود نداشته باشد، زن می‌تواند تمام مهریه خود را دریافت کند.
- طلاق خلع یا مبارات:
- طلاق خلع: اگر زن خود را به علت کراهت از مرد طلاق دهد (طلاق خلع)، ممکن است مهریه به طور کامل به وی تعلق نگیرد.
- طلاق مبارات: در طلاق مبارات، زن می‌تواند بخشی از مهریه را کاهش دهد تا از شوهر جدا شود.
- رابطه نامشروع: برخلاف باور عموم، اگر زن رابطه نامشروعی برقرار کند (که در برخی جوامع به عنوان جرم محسوب می‌شود)، عدم تمکین زن از مهریه نقض حقوق او نخواهد بود و مهریه به او تعلق خواهد گرفت. در این صورت، عدم تمکین زن یا نشوز نیز هیچ تأثیری بر دریافت مهریه نخواهد داشت.
