شرط صفت در عقد ازدواج به معنایی است که در عقد ازدواج، شرایط خاصی برای یکی یا هر دوی زوجین تعیین می‌شود که باید اجرا شود. این شرایط ممکن است متعلق به طرفین باشد یا توسط یکی از طرفین تعیین شود. در ایران، شرط صفت در عقد ازدواج ممکن است به موارد مختلفی اشاره داشته باشد، از جمله:
- مهریه: ممکن است در عقد ازدواج شرطی برای مهریه تعیین شود، مثلاً مقدار یا نوع مهریه خاصی. اگر این شرط را طرفین قبول کنند و در عقد نکاح ذکر شود، مهریه باید طبق شرط پرداخت شود.
- محل اقامت: شرط صفت ممکن است مرتبط با محل اقامت زن و مرد باشد. به عبارت دیگر، ممکن است تعیین شود که زوجین باید در یک شهر یا محل خاصی اقامت داشته باشند.
- مشغولیت یا تحصیلات: در برخی موارد، شرایطی ممکن است به تحصیلات، شغل، یا تعهد به انجام کار خاصی مرتبط با آینده زناشویی افراد اضافه شود.
- شرایط مالی: ممکن است شرایط مربوط به مالی و اقتصادی در عقد ازدواج مطرح شود، مانند تعهد به پرداخت هزینه‌های مرتبط با زندگی مشترک.
- شرایط دیگر: شرایط صفت می‌توانند متنوع باشند و به توافق طرفین بستگی دارند.
تا زمانی که این شرایط با قوانین جاری در کشورما و با موازین شرعی اسلامی (اگر زوجین مسلمان هستند) سازگار باشند و طرفین آنها را قبول کنند، می‌توانند در عقد ازدواج در نظر گرفته شوند.
شرط صفت در مهریه زن
تشریفات ازدواج و مهریه در اسلام و در اغلب اجتماعات مسلمان به عنوان مسائلی مهم و حقوقی مطرح هستند. در مواردی، ممکن است شرایط خاصی برای مهریه زن تعیین شود و اگر این شرایط شرعی و معقول باشند، زن حق دارد تا از خیار تخلف (خیار الاختیار) استفاده کند.
اگر در عقد نکاح شرط مشخصی برای مهریه زن تعیین شده باشد و بعداً مشخص شود که مهریه ذکر شده را ندارد، زن می‌تواند از خیار تخلف استفاده کند و عقد نکاح صحیح و معتبر باقی می‌ماند. این به این معناست که زن حق دارد مهریه مطابق با شرایط عقد شده را دریافت کند.
اما در مواردی که در عقد نکاح مهریه مشخص نشده باشد، مهریه العقد (مهر المثل) در نظر گرفته می‌شود. این به معنایی است که اگر رابطه زناشویی شروع شود و مهریه تعیین نشده باشد، مهر المثل به عنوان مهریه معتبر زن در نظر گرفته می‌شود. مهر المثل معمولاً بر اساس مهریه‌های مشابه و معمول در جامعه محلی محاسبه می‌شود.
