نکاح متعه
ازدواج در اسلام به عنوان یک مؤسسه مهم و مقدس تلقی می‌شود و به منظور تشکیل خانواده و پایبندی به اصول دینی توصیه می‌شود. نکاح متعه یکی از انواع ازدواج در اسلام است که به طور خاص در مکتب شیعه رواج دارد. این نوع ازدواج به معنای ازدواج موقت است و برخلاف ازدواج دائمی که به معنای تعهد دائمی به یکدیگر است، در نکاح متعه، زوجین با توافق معینی می‌پذیرند که به مدت معینی با یکدیگر ازدواج کنند. این ازدواج معمولاً به منظور تعهد به یکدیگر در مدت زمان محدودی انجام می‌شود و پس از انقضای
نکاح متعه چیست
در بسیاری از کشورها، قوانین مدنی به تبعیت از شرع اسلام انواع مختلفی از ازدواج را شناخته و تعریف کرده‌اند. این ازدواج شامل نکاح دائم و نکاح متعه (نکاح منقطع یا صیغه) است:
- نکاح دائم (عقد دائمی): این نوع ازدواج به معنای ازدواج دائمی و بدون محدودیت زمانی می‌باشد. در این نوع ازدواج، زن و مرد به تعهد دائمی نسبت به یکدیگر پایبند هستند و انتهای این نکاح معمولاً به واسطه طلاق یا فوت یکی از طرفین رخ می‌دهد.
- نکاح متعه (نکاح منقطع یا صیغه): در این نوع ازدواج، زن و مرد به تعهد معینی نسبت به یکدیگر در مدت زمان محدودی می‌پذیرند. این نوع ازدواج معمولاً با تعیین مدت زمان خاصی (مانند چند ماه یا سال) انجام می‌شود و پس از انقضای مدت تعیین شده، به طور خودکار منقضی می‌شود. پایان نکاح متعه ممکن است به واسطه انقضای مدت، فوت یکی از طرفین یا فسخ به دلیل عیوب قانونی رخ دهد.
شرایط ازدواج متعه
- مطابق با ماده 1075 و 1076 قانون مدنی در بسیاری از کشورها، ازجمله ایران، شرایط تعیین مهریه و مدت عقد برای نکاح متعه بسیار مهم می‌باشند. این شرایط باید در زمان انعقاد عقد ازدواج به صورت واضح و بر اساس توافق زن و مرد تعیین شوند تا نکاح متعه معتبر باشد.
- تعیین مهریه عقد موقت: مهریه عقد موقت باید در زمان عقد توافق شود. این مهریه می‌تواند هر مبلغ یا مالیت دلخواه باشد که توافق طرفین است. مهم است که مهریه به صورت واضح و بدون ابهام در عقد ذکر شود.
- تعیین مدت عقد: مدت زمان عقد موقت نیز باید در زمان انعقاد عقد تعیین شود. این مدت می‌تواند بر اساس توافق طرفین باشد و باید به دقت تعیین شود. پس از انقضای مدت معین، نکاح متعه به طور خودکار منقضی می‌شود.
تأکید بر این نکته که توافق زن و مرد بر میزان و نوع مهر بسیار مهم است و نظر سایر افراد در این مورد تاثیری ندارد، در اکثر موارد در قوانین مدنی به تبعیت از شرع اسلام و قوانین مربوط به نکاح متعه صحیح است. این بدان معناست که طرفین می‌توانند به توافقات مالی و مدت زمان عقد خود بدون تداخل افراد دیگر پی ببرند. این موضوع به احترام حقوق و توافقات خصوصی طرفین مربوط می‌شود.
- ماده 1043 قانون مدنی که به شرایط ازدواج متعه یا موقت دختر باکره اشاره دارد، تعیین می‌کند که وجود اذن پدر یا جد پدری برای دختر باکره در انعقاد نکاح متعه ضروری است. این اذن به معنای موافقت و پذیرش از سوی پدر یا جد پدری برای ازدواج دختر باکره می‌باشد.
به عبارت دیگر، اگر یک دختر باکره تصمیم به ازدواج متعه یا موقت داشته باشد، باید اذن (موافقت) پدر یا جد پدری خود را دریافت کند تا ازدواج او به عنوان یک دختر باکره به صحت برسد. این اذن نمایانگر موافقت و نظر اولیه توافق طرفین یعنی دختر باکره و پدر یا جد پدری اوست.
مهم است توجه داشته باشید که این شرط مختص به دختران باکره می‌باشد و در مورد زنانی که قبلاً ازدواج کرده‌اند، این اذن معمولاً مورد نیاز نیست. اگر زنی که قبلاً ازدواج کرده است اکنون باکره باشد و تصمیم به ازدواج متعه داشته باشد، شرایط ممکن است متفاوت باشد و اذن پدر یا جد پدری نیازی نداشته باشد.
- مواد 1045 تا 1061 از قانون مدنی مرتبط با شرایط ازدواج متعه یا موقت هستند و تعیین می‌کنند که زن و مرد باید از موانع نکاح خالی باشند تا نکاح متعه به صورت معتبر انجام شود. این شرایط به عنوان موانع نکاح شناخته می‌شوند و برای صحت و اعتبار نکاح متعه بسیار مهم هستند. برخی از این شرایط عبارتند از:
- عدم وجود قرابت نسبی مذکور: زن و مرد نباید دارای قرابت نسبی خاصی باشند که توسط ماده 1045 قانون مدنی ممنوع شده باشد. این موارد معمولاً شامل قرابت نسبی نزدیکی مثل برادر و خواهر می‌شوند.
- عدم وجود قرابت رضاعی: قرابت رضاعی نیز مانند قرابت نسبی، باید مورد رعایت قرار گیرد. زن و مرد نباید قرابت رضاعی با یکدیگر داشته باشند.
- وضعیت زن در زمان ازدواج: زن نباید در مدت عده طلاق یا فوت همسر دیگری باشد. این به معنای این است که زن باید از وضعیت ازدواج گذشته خود آگاهی داشته باشد.
- وضعیت دینی: زن و مرد باید در زمان ازدواج متعه مسلمان باشند و در حالت احرام نباشند.
- ازدواج متعه به رضایت کامل و اختیار طرفین باید صورت گیرد و اهلیت قانونی زن و مرد نیز باید مطابق با قوانین مربوطه باشد. این مسائل به عنوان اصولی اساسی در ازدواج متعه یا موقت در اسلام و قوانین مدنی تعیین شده‌اند تا حقوق و منافع طرفین را حفظ کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط صحت صیغه موقت و جزئیات مرتبط با ازدواج متعه، مطالعه مقالات حقوقی و منابع قانونی معتبر می‌تواند مفید باشد. همچنین، مشاوره با مراجع دینی و حقوقی معتبر نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا در انعقاد نکاح متعه به صورت صحیح و با رعایت تمامی شرایط لازم عمل کنند.
